Metody pracy stosowane w przedszkolu - Publiczne Przedszkole nr 4 w Wieluniu z Oddziałami Integracyjnymi.

Metoda ruchowej ekspresji twórczej
R. Labana

U podstaw tej metody leży naturalna ruchliwość i naturalny styl motoryki dziecka, pozwala ona na posługiwanie się różnymi formami ruchu i ekspresji jak: ćwiczenia muzyczno ruchowe, zabawy, taniec, opowieść ruchowa, inscenizacja, improwizacja ruchowa, groteska, pantomima, sceny dramatyczne itp. W metodzie uwzględnia się łączenie ruchu z muzyką i rytmem i dlatego często przy realizacji zadań wykorzystuje się instrumenty perkusyjne.

Metoda C. Orffa

Założeniem tej metody jest, iż kulturę fizyczną dziecka należy rozwijać w ścisłej korelacji z kulturą rytmiczno- muzyczną oraz z kulturą słowa. Dlatego nawiązuje on do tradycyjnych, zanikających we współczesnych czasach form zabaw, ćwiczeń, tańców, muzyki, porzekadeł, legend, baśni, poezji, prozy itp. Głównym celem i zadaniem tej metody jest wyzwolenie u dzieci ekspresji i rozwijanie inwencji twórczej zwłaszcza powiązanie muzyki z ruchem.
Metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne – jest metoda niewerbalną, poprawiającą komunikację dziecka z otoczeniem. Głównym założeniem jest posługiwanie się ruchem jako narzędziem we wspomaganiu rozwoju psychoruchowego dziecka i terapii zaburzeń rozwoju. Zadaniem jej jest rozwijanie przez ruch sprawności ruchowej, świadomości własnego ciała, przestrzeni działania w niej, a także dzielenia przestrzeni z innymi ludźmi i nawiązywanie z nimi bliskiego kontaktu. Umożliwia ona zaspakajanie potrzeb bezpieczeństwa, wzrostu i rozwoju, a także potrzeb społecznych i poznawczych. Pozwala na osiągnięcie zamierzonych efektów eliminując strach i obawę.

Metoda kinezjologii edukacyjnej
Paula Dennisona

To praktyczny i dynamiczny system, który posługuje się prostymi ruchami ciała dla zintegrowania funkcji mózgu.
Dużą atrakcją tej metody jest jej wyjątkowa łatwość i użyteczność. Specyficzne ruchy gimnastyki mózgu uaktywniają sieci neuronowe w całym mózgu, w obu półkulach równocześnie, pomagają budować podstawy potrzebne do zapewnienia sukcesu w uczeniu się w ciągu całego życia. Kinezjologia Edukacyjna pomaga poprzez ćwiczenia, na poprawę wzroku, pamięci, rozumienia, koordynacji i podstawy. W skład tej metody wchodzą elementy: treningu wzroku, dotyku dla zdrowia, procesów emocjonalnych i specyficznych działań ruchowych.

Metoda z zakresu edukacji matematycznej
E. Gruszczyk–Kolczyńskiej

Celem tej metody jest wspomaganie rozwoju umysłowego dzieci. Zaplanowane działania służą wprowadzeniu nowych treści lub uporządkowaniu i ukierunkowaniu nagromadzonych doświadczeń dzieci. Głównym sposobem uczenia się matematyki jest rozwiązywanie zadań. Nie wszystkie dzieci radzą sobie z tą umiejętnością. Często napotykają trudności, zniechęcają się do wykonywania kolejnych działań, aby uniknąć przykrości. Należy dostosować więc treści kształcenia do możliwości intelektualnych dzieci. Ta metoda ma właśnie wspomagać rozwój umiejętności matematycznych dzieci i uczyć je radzenia sobie z emocjami. W edukacji matematycznej ważne jest też, aby mieć świadomość tego, w jaki sposób uczą się dzieci w wieku przedszkolnym. Edukacja matematyczna metodą E. Gruszczyk – Kolczyńskiej sprzyja stymulowaniu uzdolnień matematycznych u dzieci a także dobrze przygotowuje je do nauki matematyki w szkole. Metoda sprzyja rozwojowi inteligencji operacyjnej dzieci, uodparnia je na sytuacje trudne i rozwija umiejętności matematyczne.

Pedagogika zabawy

Stwarza możliwości dzieciom do działania w atmosferze akceptacji i zaufania. Celem pedagogiki zabawy jest dostarczenie prowadzącemu różnorodnych pomysłów, które umożliwią świadomą i kreatywną pracę z grupą.
Aktywizowanie uczniów w procesie nauczania jest obecnie uznawane za najważniejszą zasadę nauczania i uczenia się. Głównymi celami pedagogiki zabawy są: harmonijny i wszechstronny rozwój dziecka, pomoc w odkrywaniu najlepszych cech dziecka.

Drama

Jest specyficzną metodą w nauczaniu i wychowaniu, która polega na rozwiązywaniu problemów poprzez działania w roli, poprzez uczestniczenie w fikcji dramatycznej, najczęściej improwizowanej lub opartej na tekście literackim.
Drama uczy samodzielności myślenia i działania, aktywności i otwartości, rozwija emocje, wyobraźnię i fantazję, także elokwencję i plastykę ciała, wyrabia umiejętność współżycia i pracy w grupie.

Metoda Kniessów

Jest to metoda, która ma na celu kształtowanie i rozwój fizyczny dziecka poprzez ruch, muzykę, zastosowanie oryginalnych przyborów. Ćwiczenia odbywają się na wszystkich grupach mięśniowych z uwzględnieniem automasażu. Jednocześnie uwrażliwia się małe dziecko na piękno muzyki klasycznej. W metodzie tej główny nacisk kładzie się na ruch. Ważną rolę w metodzie Kniessów spełniają przybory do ćwiczeń ruchowych, przybory do wytwarzania dźwięków.

Metoda Glena Domana

U jej podstaw leży globalna nauka czytania. Metoda przeznaczona jest dla dzieci poniżej piątego roku życia. Doman twierdzi, iż „im więcej informacji wchłonie dziecko poniżej piątego roku życia, tym więcej ich zapamięta”. Ogromną rolę w tej koncepcji, prócz doskonalenia kompetencji językowych, odgrywa oddziaływanie na analizatory wzroku i słuchu, a także rozwijanie spostrzegawczości, co staje się później niezbędne dla dziecka przy poznawaniu sylab, liter i ich różnicowaniu.
Metoda Ireny Majchrzak – metoda dotyczy dziecięcej inicjacji w tajemniczy świat czytelnictwa, przy wykorzystaniu imienia dziecka. Irena Majchrzak sugeruje, że dziecko, przez własne imię, z którym się utożsamia, rozbudzi swoje zainteresowanie pismem, pisaniem i czytaniem. W tej koncepcji, zabawy i gry są wspólne dla wszystkich, w których jednak każdy działa z innym materiałem. Metoda ma charakter analityczno – syntetyczny, a zestawy obrazkowo – słowne pomagają w percepcji tekstu na bazie poznanych liter. Dzieci nauczane tą metodą potrafią nie tylko odczytywać własne imię ale i wiele innych wyrazów, a potem zdań.

Metoda aktywnego słuchania muzyki
Batii Strauss

Pozwala na przybliżenie dzieciom muzyki klasycznej. Dzieci aktywnie słuchają tzn. słuchając, wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc, lub proste ruchy taneczne proponowane przez nauczyciela. W przypadku dzieci młodszych są to proste ruchy ilustracyjne, krótkie opowiadania związane z każdym utworem muzycznym. Poprzez aktywne słuchanie dzieci nieświadomie poznają strukturę utworu muzycznego. Kontakt z muzyką jest dla dziecka źródłem twórczych poczynań, różnorodnych poszukiwań, stymuluje dziecko do samowyrażania się w tańcu lub śpiewie, kształtuje kulturę muzyczną, rozwija umiejętności słuchania, odczuwanie piękna, rozumienie własnej psychiki, obyczajów, warunków do życia, rozwija poczucie więzi grupowej, rozwija samodzielność, kształci wyobraźnię dźwiękową, daje też możliwość wystąpienia w roli współwykonawcy lub artysty.

Metoda Dobrego Startu

Aktywizuje i usprawnia czynności analizatorów: wzrokowego, słuchowego i kinestetyczno - ruchowego. Kształci prawidłową lateralizację, orientację w przestrzeni i w schemacie ciała. Koordynuje więc czynności wzrokowo - słuchowo - ruchowe oraz usprawnia i harmonizuje wszystkie funkcje psychomotoryczne. Kształci ona zdolność rozumienia i operowania symbolami, ułatwia nawiązanie kontaktów społecznych, szczególnie dzieciom z różnymi dysfunkcjami. Metoda ta ma wielostronne oddziaływanie i dlatego nosi nazwę metody psychomotorycznej. W metodzie dobrego startu stosuje się trzy rodzaje ćwiczeń: ćwiczenia ruchowe, ćwiczenia ruchowo - słuchowe, ćwiczenia ruchowo - słuchowo - wzrokowe. Przygotowaniem do właściwych ćwiczeń mogą być ćwiczenia o charakterze musztry, mające na celu orientację w schemacie ciała i w przestrzeni, zabawy orientacyjno - porządkowe. Mogą zaczynać się i kończyć pląsami ruchowymi kształtującymi motorykę i percepcję słuchową dziecka oraz orientację w schemacie ciała – zabawy paluszkowe, tańce, masażyki. W pracy tą metodą stosuje się następujące etapy: I etap – ćwiczenia ruchowe, II etap – ćwiczenia ruchowo – słuchowe, III etap – ćwiczenia ruchowo – słuchowo – wzrokowe.

Metoda twórczego myślenia J. Osborne
Burza mózgów

Metoda ta jest szczególnie polecana podczas rozwiązywania problemów. Wszyscy uczestnicy mają prawo zgłaszać swoje pomysły, pomysły te nie podlegają ocenie. Ważna jest duża ilość pomysłów, nie jest istotne, kto jest autorem pomysłów. Po zakończeniu zgłoszeń można przystąpić do oceny pomysłów pod kątem przydatności w pracy.

Metoda malowania dziesięcioma palcami
Finger – Painting

Malowanie dziesięcioma palcami, ma wiele wspólnego z naturalną skłonnością do paćkania się w substancjach o konsystencji błota. Wykorzystanie tej skłonności okazało się przydatne w terapii. Walory tej metody to: pomoc w pokonywaniu lęków, uwalnianie się od zahamowań, wzmacnianie wiary we własne siły, pobudzanie ekspresji fantastycznej oraz wartości diagnostyczne. Malowanie palcami jest wykorzystywane do nadania swobody wzorcom ruchowym, do uzyskiwania płynności ruchów. Metoda wymaga tylko przygotowania farb o sześciu kolorach oraz papieru.

Programy aktywności, świadomość ciała, kontakt i komunikacja M. Knill i Ch. Knill

Przeznaczone dla dzieci o różnym poziomie rozwoju intelektualnego i z różnymi rodzajami niesprawności fizycznej. Celem terapii jest rozwijanie świadomości ciała, wzrost dziecięcej aktywności, nawiązywanie dobrego kontaktu z dzieckiem, przełamywanie barier komunikacji.

Metoda Integracji Sensorycznej
dr A. Jean Ayresa

Jest metodą terapeutyczną i profilaktyczną. Teoria bazuje na wczesnych etapach rozwoju neurofizjologicznego dziecka, gdy zaczynają się kształtować układy zmysłów. Prawidłowy rozwój zmysłów, zarówno organów zmysłów jak i percepcji sensorycznej, stanowi niezbędny warunek dobrego samopoczucia dziecka, zachowania i uczenia się bez zaburzeń i dysfunkcji. Podczas zajęć dziecko pod okiem terapeuty, a często przy jego wsparciu, wykonuje różnorodne ćwiczenia, angażujące całe ciało oraz układy zmysłów (równowagi, czucia własnego ciała, dotyku, wzroku, słuchu, węchu, smaku). Zajęcia odbywają się w sali doświadczania świata.
Podczas terapii wykorzystywane są sprzęty i pomoce, wspierające rozwój ruchowy dziecka oraz usprawniające jego funkcjonowanie w różnych sferach.

Metoda PAS i PAC Gunzburga

Jest  wykorzystywana przy diagnozowaniu zaburzeń funkcjonowania i terapii uczniów. Gunzburg opracował narzędzia, które stosuje się do diagnozy osób z niepełnosprawnością intelektualną w różnym stopniu. Diagramy stanowią wskazówki do pracy z dzieckiem, program rehabilitacji społecznej oraz spełniają funkcję oceny zachodzącego postępu w rozwoju. Służą one do kontroli efektów nauczania funkcjonowania społecznego i kompetencji społecznej.

Profil Psychoedukacjny Schoplera

To inwentarz zachowań i umiejętności mających na celu określenie rozwoju i dysharmonii poszczególnych funkcji oraz specyficznych sposobów uczenia się danego dziecka. PEP-R określa poziom rozwoju dziecka w siedmiu dziedzinach: naśladowanie, percepcja, motoryka mała, motoryka duża, koordynacja wzrokowo-ruchowa, czynności poznawcze i komunikacja. Ponadto zawiera skalę zachowań, która określa stopień zaburzeń w zakresie uczuć, zainteresowania związkami międzyludzkimi i współdziałaniem społecznym, zainteresowania przedmiotami, poszczególnych rodzajów postrzegania zmysłowego i języka. Skala zachowań przeznaczona jest do badania dzieci autystycznych, dlatego też do stawiania diagnozy funkcjonalnej pozostałych dzieci nie jest używana lub służy jako narzędzie wspomagające.

Główną metodą pracy psychologa jest metoda poznawczo – behawioralna

Terapia poznawcza

Jak każda psychoterapia łączy w sobie sztukę i naukę. Jak w każdej formie sztuki praktyka prowadzi do umiejętności. W terapii poznawczej wspólną cechą wielu problemów emocjonalnych jest występowanie charakterystycznych elementów: myśli automatycznych, schematów i zniekształceń poznawczych, które pośredniczą w utrwalaniu się specyficznych emocji i wpływają na zachowanie.

Terapia behawioralna

Oparta jest na koncepcji i procesach uczenia sie opisanych w behawiorystycznym modelu funkcjonowania psychicznego człowieka.

Dzieci uczestniczą również w treningach umiejętności prospołecznych, które mają wpływ na ich sukcesy szkolne.

Podstawową metodą pracy rehabilitanta ruchowego jest metoda NDT – Bobath. Terapia ta polega na hamowaniu patologicznych odruchów, praca nad odruchami prawidłowymi oraz normalizację napięcia mięśni. Terapia jest dla dziecka nieinwazyjna, bezbolesna i skuteczna. Fundamentalną zasadą pracy terapeuty i dziecka jest technika zmiany wzajemnego ułożenia poszczególnych części ciała zwaną manipulacją punktami kluczowymi czyli: głową, szyją, tułowiem, obręczą barkową, obręczą biodrową.

W swojej pracy wykorzystujemy również metody:

Lehnerta – Schrotha

Metoda oddechowego leczenia skolioz za pomocą wdechu korygowanego.

Glenna Domana

Ćwiczenia polegające na biernym wykonywaniu ruchu według ściśle określonych ruchów tzn. patterningu.

Klappa

Wykorzystywana w wadach postawy, głównie skoliozach.

gry i zabawy Klausa W. Vopela

interesujące i pobudzające zabawy w zakresie rąk, nóg i całego ciała; poza tym metody stosowane przez wszystkich pedagogów.

metoda ruchu rozwijającego
Weroniki Sherborne i metoda Dennisonów

Metody stosowane przez wszystkich pedagogów, gdzie główną ideą jest poznanie własnego ciała, a także doświadczanie kontaktu z drugim (Sherborne); ćwiczenia relaksacyjne i energetyzujące służące integracji półkul mózgowych w celu efektywniejszego działania (Dennison).

Postępowanie terapeutyczne logopedy opiera się na adaptacji Programu Terapeutyczno – Stymulacyjnego Z. Tarkowskiego i C. Jurkiewicza RDM.
Program ten obejmuje trzy cele: rozwijanie mowy dziecka, eliminowanie zachowań utrudniających ten proces i oddziaływanie na postawy rodzicielskie. Wszystkie ćwiczenia uwzględniają zasadę stopniowania trudności. Do realizacji tej metody wykorzystywany jest zestaw bajek ze zbioru W. Sutiejewa Bajeczki z obrazkami, historyjki obrazkowe, karty stymulacyjne, karty osoby – czynności – cechy, telefony, pacynki, maski, mikrofon, książka 1000 słów i obrazków, książka Zagadki dla najmłodszych, podstawowy materiał słownikowy do obszarów poznawczych i językowych.
Logopeda korzysta także: z programu H. Rodak Od obrazka do słowa – loteryjki rozwijające mowę dziecka, umiejętności słuchowe, wczesną naukę czytania; Kolorowy świat liter – seria czterech książek dla dzieci niedosłyszących, ćwiczenia rozwijające mowę dziecka z trudnościami w porozumiewaniu się, Logico Primo – zabawy ćwiczące spostrzegawczość oraz pakietów logopedycznych, programów multimedialnych, wachlarzy dydaktycznych, domina logopedycznego, łamigłówek logopedycznych i układanek.